جراحی لثه به عنوان یک روش درمانی برای مشکلات لثه، شامل حذف بافت‌های آسیب دیده و تمیز کردن منطقه اطراف آن است. این فرایند می‌تواند برای درمان التهاب لثه، پریودنتیت و دیگر مشکلات لثه که نتیجه‌ی آنها خطر افتادن دندان‌هاست، انجام شود. عمل لثه با دو روش آزاد و همبند انجام می‌شود که در روش آزاد، بافت‌های لثه را قطع می‌کنند و در روش همبند، جراحی با استفاده از ابزارهای خاص و دقیق انجام می‌شود. برای پیشگیری از نیاز به عمل لثه، اهمیت بهداشت دهان و دندان و مراقبت دوره‌ای از لثه‌ها بسیار مهم است.
دلایل نیاز
نیاز به جراحی لثه ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل زیر ایجاد شود:
1. التهاب لثه: یکی از شایع‌ترین دلایل نیاز به عمل لثه، التهاب لثه است که در صورت عدم درمان، می‌تواند به پریودنتیت (بیماری لثه) تبدیل شود.
2. پریودنتیت: در صورت عدم درمان التهاب لثه، ممکن است باعث بروز پریودنتیت شود که موجب تخریب بافت‌های اطراف دندان و فرسایش استخوان می‌شود.
3. عفونت‌های دهان و دندان: عفونت‌های دهان و دندان، اگر درمان نشوند، می‌توانند باعث تشدید مشکلات لثه و نیاز به عمل لثه شوند.
4. ترس از رفتن به دندانپزشک: ترس از درمان و رفتن به دندانپزشک، ممکن است باعث تاخیر در درمان مشکلات لثه شود که در نتیجه به نیاز به جراحی منجر می‌گردد.
5. سن: با افزایش سن، ریسک بروز مشکلات لثه افزایش می‌یابد و در صورت عدم مراقبت به موقع، ممکن است نیاز به جراحی پدید آید.
انواع
عمل لثه به دو صورت آزاد و همبند انجام می‌شود. بسته به نیاز و شرایط بیمار، پزشک معالج تصمیم می‌گیرد کدام روش جراحی برای بیمار مناسب است.
1. آزاد: در این روش، دندانپزشک بافت‌های لثه را قطع می‌کند تا به ریشه دندان دسترسی پیدا کند. این روش برای مواردی که فرسایش استخوان اطراف دندان روی داده است و یا جراحی بزرگتری لازم است، انجام می‌شود.
2. همبند: در این روش، جراحی با استفاده از ابزارهای خاص و دقیق انجام می‌شود. پزشک معالج با استفاده از برخی ابزار، بافت‌های لثه را تمیز می‌کند. این روش برای مواردی که نیاز به جراحی کمتری وجود دارد و کوتاه‌مدت تر است، انجام می‌شود.
هر یک از این روش‌ها ممکن است با گزینه‌های درمانی دیگر همراه شود، مانند استفاده از آنتی‌بیوتیک و … .
فرآیند انجام عمل
فرآیند جراحی لثه شامل چند مرحله است که در زیر به توضیح هر یک از این مراحل پرداخته می‌شود:
1. آماده سازی بیمار: قبل از شروع جراحی، بیمار نیاز دارد تا برای آماده سازی اولیه قبل از جراحی، کلیه راهکارهایی که پزشک معالج مشخص می‌کند را انجام دهد.
2. تمرینات هوازی: پزشک معالج ممکن است بیمار را وادار به انجام تمرینات قبل از جراحی کند، که باعث افزایش ظرفیت تنفسی بیمار و کاهش خطر عوارض جانبی مربوط به بیهوشی در طول جراحی می‌شود.
3. بیهوشی: پزشک بیمار را برای شروع جراحی باید بیهوشی کند، که ممکن است به صورت موضعی یا کلی باشد.
4. حذف بافت‌های آسیب دیده: پزشک معالج برای دسترسی به کاملترین شکل به دندان و لثه، بافت‌های آسیب دیده را حذف یا قطع می‌کند.
5. تمیز کردن منطقه: پس از حذف بافت‌های آسیب دیده، پزشک معالج با استفاده از سوند و ابزارهای دیگر، بافت‌های لثه را تمیز می‌کند.
6. برطرف کردن مشکلات دیگر: در صورت وجود مشکلات دیگر، مانند سوراخ دندان یا جراحی کامپوزیتی، پزشک باید آن مشکلات را نیز در همین مرحله برطرف کند.
7. خاتمه جراحی: پس از انجام تمامی مراحل جراحی، پزشک معالج به بیمار توصیه می‌کند که به مراقبت و گرفتن داروها و رعایت توصیه‌های خاص پس از جراحی توجه کند.
بعد از جراحی، ممکن است بیمار به چندین روز استراحت و استفاده از خوراکی‌های نرم نیاز داشته باشد. همچنین، بیمار باید پس از جراحی نظافت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کند و به توصیه‌های پزشک معالج در مورد مراقبت‌های پس از عمل، عمل کند.
مراقبت های بعد از جراحی
پس از جراحی، مراقبت‌های خاصی برای بهبود و درمان منطقه جراحی و جلوگیری از عفونت و التهاب لثه نیاز است. در ادامه به برخی از این مراقبت‌ها اشاره شده است:
1. استراحت: پس از جراحی بیمار باید به مدت چند روز استراحت کامل داشته باشد. همچنین باید فعالیت‌های شدید، مانند ورزش و… را تا به حد امکان پس از جراحی اجتناب کنید.
2. سرد کردن منطقه جراحی: برای کاهش درد، ورم و التهاب، باید منطقه جراحی را با یخ یا پارچه‌ای سرد کرد. این کار را به مدت 20 دقیقه انجام داده و بعد از آن به مدت 20 دقیقه استراحت دهید. این روند را تا 48 ساعت پس از جراحی ادامه دهید.
3. استفاده از داروهای تجویز شده: پزشک معالج به بیمار داروهایی تجویز می‌کند که کمک می‌کنند دردها و التهابات را کاهش دهند و عوارض جانبی را کنترل کنند. باید به دقت دستورات پزشک را دنبال کرده و توصیه‌ها را عمل کرد.
4. بهداشت دهان: پس از جراحی لثه، باید بهداشت دهان و دندان‌ها با دقت بیشتری انجام شود. برای این منظور می‌توان از شستشوی دهان با آب گرم و نمک آب استفاده کرد.
5. خوردن غذاهای نرم: پس از جراحی، باید از خوردن غذاهای سفت و سخت خودداری کرد و به جای آن غذاهای نرم مانند پوره، سوپ و … مصرف کرد.
6. اجتناب از سیگار: پس از جراحی لثه، باید از سیگار و دخانیات دیگر خودداری کرد. دخانیات باعث محدود شدن جریان خون می شوند و زمان بهبودی را افزایش می دهند.
7. رعایت دقیق توصیه‌های پزشک: در صورتی که پزشک معالج توصیه‌های خاصی به شما داده است، باید آنها را به دقت رعایت کنید. مثلاً اجتناب از برخی غذاها یا فعالیت‌های خاص.
