انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی یک وضعیت اورژانسی است که به دلیل قطعی یا کاهش ناگهانی جریان خون به قلب اتفاق میافتد. این موضوع ممکن است ناشی از بستن یا ترک عروق کرونری قلبی (عروقی که خون به قلب میرسانند) باشد که باعث مرگ بافت قلبی به دلیل کمبود اکسیژن و تغذیه میشود. در حوزه دندانپزشکی، بیمارانی که سابقه ابتلا به این حادثه را داشتهاند، نیاز به مراقبت ویژه دارند. در ادامه در مورد منظور از انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی: Myocardial infarction) چیست و دندانپزشکی برای بیماران سکته قلبی با چه ملاحظاتی روبرو می شود؟ خواهیم پرداخت.
ابتدا تعاریف و علائم سکته قلبی را بررسی می کنیم و سپس نقش دندانپزشک و سلامت دهان و دندان بر این بیماران را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
انفارکتوس میوکارد چیست؟
انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی یکی از مسائل مهم در زمینه سلامت قلبی است. در سالهای اخیر، شاهد کاهش نرخ مرگ و میر ناشی از بیماری عروق کرونر و سکته قلبی در جهان بودهایم، اما با این وجود، این بیماری همچنان یکی از مهمترین مسائل مراقبتی است.
انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی وقتی رخ میدهد که سلولهای ماهیچه قلب به دلیل کمبود اکسیژن از بین میروند. این حملات قلبی میتوانند به عنوان مرحله حاد بیماری عروق کرونر قلب شناخته شوند که متاسفانه اغلب باعث مرگ میشوند.
از یک سو، پیشرفتهای بهدست آمده در زمینه پزشکی بهبود قابل توجهی در کاهش نرخ مرگ و میر ناشی از این بیماریها را به همراه داشته است. این پیشرفتها از جمله مصرف داروهای پیشگیریکننده، روشهای جراحی پیشرفتهتر و آگاهی بیشتر جامعه از عوامل خطر و روشهای پیشگیری از سکته قلبی است.
بهبود وضعیت سلامت قلبی از طریق تغییرات سبک زندگی، پیگیری مراقبتهای پزشکی و افزایش آگاهی در جامعه میتواند در کاهش خطرات سکته قلبی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. البته طبق نظر محققان سلامت دهان و دندان نیز بر بهبود وضعیت سکته مغزی دخیل است که در ادامه نقش دندانپزشکی در بیماران سکته مغزی را بررسی خواهیم کرد.
انفارکتوس میوکارد به دلیل کمبود اکسیژن به سلولهای ماهیچه قلب رخ میدهد. یکی از عوامل اصلی این بیماری آترواسکلروز است، که کلسترول بر روی دیواره رگها رسوب میکند و ترومبوز را تحریک میکند. بسته شدن عروق کرونر به دلیل پاره شدن یا آسیب دیدن پلاک کلسترول است.
چاقی، دیابت، اختلالات فشار خون، سیگار کشیدن، مصرف الکل و مواد مخدر و رژیم غذایی نامناسب به عنوان عوامل موثر در افزایش خطر حمله قلبی شناخته شده اند. همچنین، وجود بیماریهای عروق محیطی و موارد خانوادگی نیز میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
علائم بیماری انفارکتوس میوکارد
علائم انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی ممکن است متفاوت باشند و بستگی به شدت و محل این حمله قلبی داشته باشند. اما برخی از علائم شایع شامل موارد زیر میشوند:
- درد یا فشار در قفسه سینه که یکی از علائم اصلی سکته قلبی است. درد ممکن است به صورت فشار، تنگی، سوزش یا درد شدید در قسمت مرکزی یا چپ قفسه سینه حس شود. این درد ممکن است به بازوها، گردن، شانهها یا پشت هم انتشار یابد.
- برخی از افراد ممکن است دچار تنگی نفس، تنفس سریع یا مشکل در تنفس شوند که ممکن است نشانه از سکته قلبی باشد.
- برخی از بیماران قبل یا همزمان با حمله قلبی ممکن است علائم تهوع، استفراغ یا احساس ضعف و خستگی شدید را تجربه کنند.
- تعریق بیش از حد یا تعریق سرد و لبریز از عرق بدون دلیل آشکاری ممکن است علامتی از حمله قلبی باشد.
- احساس تنگی در قفسه سینه یا ضربان نامنظم قلبی نیز ممکن است نشانههایی از سکته قلبی باشند.
- در موارد شدیدتر، بیمار ممکن است دچار گیجی، از دست دادن هوشیاری شود.
دندانپزشکی برای بیماران سکته قلبی (انفارکتوس میوکارد) با چه ملاحظاتی روبرو می شود؟
بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی) در ارتباط با دندانپزشکی نیاز به ملاحظات ویژهای دارند. گاها نیاز است که برای بیماران سکته قلبی جراحی دندان بدون نیاز به بستری برای بیماران قلبی انجام شود و گاها نیز مراقبت های کوچک کارساز هستند. اما به هر دلیلی که نیاز به مراقبت دندانپزشکی باشد، باید ملاحظاتی رعایت شوند. برخی از این ملاحظات عبارتند از:
تاریخچه پزشکی
اطلاعات در مورد تاریخچه بیماری قلبی بیمار بسیار مهم است. دندانپزشک باید از تاریخچه بیماری قلبی اطلاعات داشته باشد تا بداند که آیا بیمار اخیراً سکته قلبی داشته یا درمان خاصی دریافت کرده است.
داروها
برخی داروهایی که برای درمان بیماریهای قلبی استفاده میشوند ممکن است با داروهای دندانپزشکی تداخل داشته باشند. بنابراین، دانستن درباره داروهایی که بیمار استفاده میکند ضروری است.
مدیریت استرس
مراجعه به دندانپزشک میتواند برای برخی بیماران منجر به استرس شدید شود که این ممکن است بر روی قلب تأثیر منفی داشته باشد. دندانپزشک باید با حساسیت و دقت با بیمارانی که دچار استرس هستند رفتار کند.
استفاده از آنتیبیوتیک
برخی از بیماران با سابقه سکته قلبی ممکن است قبل از انجام مداخلات دندانی نیاز به مصرف آنتیبیوتیک داشته باشند. این کار برای جلوگیری از عفونتهای دندانی و جلوگیری از احتمال ترومبوز (تشکیل گلوله خونی) در افراد با سابقه بیماری قلبی انجام میشود.
برنامهریزی مناسب دندانپزشکی در بیماران سکته قلبی
برای بیماران با سابقه سکته قلبی، باید زمانبندی ملاقات با دندانپزشک به گونهای باشد که فرد استراحت کافی داشته باشد و زمانی که بیماریشان کنترل شده باشد، اقدام به کار کنند.
در کل، هماهنگی و همکاری میان پزشک قلب و دندانپزشک اهمیت زیادی دارد تا بهبودی بیمار تضمین شود و خطرات احتمالی به حداقل برسد.
سایر ملاحظلات دندانپزشکی در بیماران سکته قلبی
کنترل عوامل خطر مهم می باشد. این عوامل شامل کاهش چاقی، کنترل دقیق دیابت، کاهش استفاده از سیگار و الکل و اصلاح رژیم غذایی برای کاهش کلسترول خونی میشوند.
ورزش منظم و فعالیت بدنی کمک میکند که قلب بهتر عمل کند و به حفظ وزن سالم و کنترل فشار خون کمک میکند.
برای افرادی که در خطر ابتلا به سکته قلبی هستند یا سابقه این بیماری را دارند، مراجعات پزشکی منظم برای ارزیابی و مدیریت وضعیت قلبی بسیار اهمیت دارد.
برخی از داروها میتوانند کمک کنند که عوارض عروقی قلبی را کاهش دهند، مثلاً داروهای کاهنده کلسترول یا داروهایی که فشار خون را کنترل میکنند.
جمع بندی دندانپزشکی در بیماران سکته قلبی
انفارکتوس میوکارد یک وضعیت جدی و مهم است که نیاز به مداخله و درمان فوری دارد. شناخت علائم و عوامل خطر، ارتباط با پزشکان متخصص و پیگیریهای منظم میتوانند در جلوگیری از سکته قلبی نقش مهمی داشته باشند. همچنین، همکاری با دندانپزشکان نیز در جلوگیری از عوارض جانبی و مداخلات دندانی برای افراد با سابقه بیماری قلبی اهمیت دارد. همه این تلاشها به منظور بهبود کیفیت زندگی بیماران و جلوگیری از مشکلات قلبی جدیتر در آینده است.