از کجا بفهمیم بیماری لثه داریم؟ سوالی که ممکن است برای شما پیش بیاید. بیماری لثه، یکی از مشکلات شایع دهان و دندان است که ممکن است بدون آگاهی فرد از وجود آن پیشرفت کند. شناخت علائم و عوامل خطر می‌تواند به ما کمک کند تا این مشکل را در مراحل اولیه تشخیص دهیم و از پیشرفت آن جلوگیری کنیم. در این مقاله از دندانپزشکی دکتر مهدی علی بیگی، به بررسی علائم، عوامل خطر، روش‌های تشخیص و درمان بیماری لثه می‌پردازیم تا خوانندگان را با راهکارهایی که برای تشخیص و پیشگیری از این بیماری در دسترس هستند، آشنا کنیم.
روش تشخیص بیماری لثه
تشخیص بیماری لثه معمولاً توسط دندانپزشک یا به عنوان متخصص زیبایی دندان (پریودنتیست) انجام می‌شود. این روند شامل بررسی‌های مختلفی است که به طور خاص به بررسی وضعیت لثه و پایه‌های حامی دندانها می‌پردازد. برخی از روش‌های تشخیصی بیماری لثه عبارتند از:
1. بررسی بالینی: دندانپزشک بررسی دقیقی از لثه‌ها، اسکلت پشت دندانها و بافت‌های اطراف دهان انجام می‌دهد تا علائمی همچون قرمزی، خونریزی و تورم را تشخیص دهد.
2. اندازه‌گیری عمق جیب لثه: با استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری خاص، عمق جیب لثه (فاصله بین لثه و پایه دندان) اندازه‌گیری می‌شود. افزایش عمق جیب لثه ممکن است نشانه‌ای از بیماری لثه باشد.
3. ارزیابی خونریزی
4. عکس‌برداری: در برخی موارد، عکس‌برداری دیجیتال از دهان و دندانها انجام می‌شود تا تغییرات لثه و استخوان را نشان دهد.
با ترکیب این روش‌ها، دندانپزشک می‌تواند تشخیص دقیقی از وضعیت لثه بدهد و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
علائم و عوامل خطر بیماری لثه
علائمی که ممکن است به نشان دادن بیماری لثه اشاره داشته باشند عبارتند از:
۱. خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا رفتن به دندانپزشک.
۲. قرمزی، تورم و تحریک لثه.
۳. دیدن خطوط قرمز یا سیاه در میان دندانها.
۴. بوی بد دهان پایدار.
۵. لثه‌هایی که به ظاهر جدا از دندانها می‌شوند.
۶. در صورت بروز عفونت، دیدن خروج مایعات از دهان.
۷. دیدن لثه‌های جدا شده از دندانها.
در صورت داشتن هر یک از این علائم، مهم است که به دندانپزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.
خونریزی لثه
خونریزی لثه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری لثه باشد. اگر لثه‌های شما هنگام مسواک زدن یا رفتن به دندانپزشک خونریزی کنند، ممکن است دارای بیماری لثه باشید. بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت خونریزی را تشخیص دهد و درمان مناسب را توصیه کند.
ضروری است که به دندانپزشک مراجعه کنید، زیرا بیماری لثه اگر نادرست درمان شود می‌تواند به مشکلات جدی‌تری مانند از دست دادن دندانها و تخریب بافت‌های لثه منجر شود. دندانپزشک شما می‌تواند برنامه درمانی مناسبی برای شما تعیین کند که شامل تمیزکاری لثه، رفع پلاک و سنگ‌های دندانی، و ممکن است در برخی موارد داروهای ضد باکتریایی یا داروهای ضد التهابی نیز شامل شود. همچنین، دندانپزشک ممکن است به شما راهنمایی‌هایی برای بهبود بهداشت دهانی در خانه نیز ارائه دهد.
ژنژیویت
ژنژیویت یکی از نوع‌های بیماری‌های لثه است که با التهاب و التهابات در اطراف دندانها و لثه‌ها همراه است. این بیماری معمولاً به دلیل تجمع پلاک و سنگ‌های دندانی بر روی سطح دندانها و لثه‌ها ایجاد می‌شود. علائم این بیماری شامل خونریزی لثه، تورم، قرمزی و درد لثه می‌شود. در صورت داشتن این علائم، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.
دندانپزشک ممکن است برای درمان ژنژیویت، روش‌های مختلفی را توصیه کند. این شامل تمیزکاری دندانی حرفه‌ای، از بین بردن پلاک و سنگ‌های دندانی، و در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی برای بهبود وضعیت لثه باشد. همچنین، به شما راهنمایی‌هایی در مورد بهداشت دهانی خانگی نیز ارائه می‌شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. به یاد داشته باشید که بهبود بهداشت دهانی و حفظ نظافت دندانی می‌تواند از پیشرفت بیماری و حفظ سلامتی لثه کمک کند.
نشانه‌های ژنژیویت
نشانه‌های ژنژیویت شامل موارد زیر می‌شود:
1. خونریزی لثه، به‌خصوص هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندانی.
2. تورم و تحریک لثه، که ممکن است باعث بروز درد و عدم راحتی شود.
3. قرمزی و تغییر رنگ لثه، به‌ویژه در محلهای اطراف دندانها.
4. لثه‌های جدا از دندانها یا حساسیت به لمس.
5. بوی بد دهان پایدار.
6. سنگینی یا تغییر در شکل دندانها به علت کاهش پایگاه لثه.
7. دیدن خطوط قرمز یا سیاه در میان دندانها.
در صورت داشتن هر یک از این نشانه‌ها، مهم است که به دندانپزشک مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
پریودنتیت
پریودنتیت یک بیماری التهابی است که با آسیب و التهاب گوارش لثه‌ها همراه است. این بیماری معمولاً به علت تجمع پلاک باکتریایی بر روی سطح دندانها و زیر لثه‌ها ایجاد می‌شود. علائم این بیماری شامل خونریزی، تورم، قرمزی و درد لثه، همچنین عدم ثبات دندانها و تغییر در شکل لثه می‌شود. در صورت داشتن این علائم، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.
برای درمان پریودنتیت، دندانپزشک ممکن است اقداماتی انجام دهد از جمله:
1. تمیزکاری دندانی حرفه‌ای به منظور از بین بردن پلاک و سنگ‌های دندانی.
2. رفع پوسیدگی‌ها و ترمیم دندان‌های آسیب دیده.
3. جراحی لثه به منظور پاکسازی و بهبود شرایط لثه.
4. مصرف داروهای ضد التهابی یا ضد باکتریایی برای کنترل التهابات و عفونت‌ها.
5. راهنمایی در مورد بهداشت دهانی مناسب و استفاده از نخ دندان به درستی.
6. در موارد پیشرفته‌تر، انجام روش‌های جراحی مانند پوسیدگی‌های عمیق، جراحی لثه یا عمل‌های ترمیمی دیگر.
با پیروی از راهنمایی‌های دندانپزشک و بهداشت دهانی منظم، می‌توانید به بهبود وضعیت پریودنتیت خود کمک کنید و جلوی پیشرفت بیماری را بگیرید.
بوی بد دهان
بوی بد دهان مداوم ممکن است یکی از علائم بیماری لثه باشد. این بو معمولاً ناشی از تجمع باکتری‌ها و پلاک در مناطق مختلف دهان، به ویژه زیر لثه و درون فضای بین دندان‌هاست. باکتری‌های موجود در پلاک می‌توانند باعث تولید ترکیبات بو دهانی نامطبوع شوند. اگر بوی بد دهانتان مداوم و پایدار است، ممکن است بیماری لثه داشته باشید و بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت لثه‌هایتان ارزیابی شود و درمان مناسب انجام شود.
دندانپزشک می‌تواند با انجام بررسی‌های لازم، شدت بیماری لثه را ارزیابی کند و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند. این برنامه ممکن است شامل تمیزکاری دندانی حرفه‌ای، درمان پوسیدگی‌ها، جراحی لثه، و مصرف داروهای ضد التهابی یا ضد باکتریایی باشد. همچنین، دندانپزشک ممکن است راهنمایی‌هایی برای بهبود بهداشت دهانی در خانه نیز به شما بدهد. با پیروی از راهنمایی‌های دندانپزشک و بهبود عادات بهداشت دهانی، می‌توانید از پیشرفت بیماری لثه جلوگیری کرده و به بهبود وضعیت دهانی خود برسید.
عقب نشینی لثه
عقب‌نشینی لثه یک وضعیت پیشرفته از بیماری لثه است که به مرور زمان باعث کاهش پایگاه لثه و افتادگی آن از روی دندانها می‌شود. این مشکل معمولاً ناشی از عواملی مانند بیماری لثه، بروز پوسیدگی دندانی، برخی روش‌های درمانی نادرست یا برخی عادات نامناسب در مراقبت از دهان است.
علائم عقب‌نشینی لثه شامل نشانه‌هایی مانند:
1. ظاهر دیدن قسمت‌های بیشتری از ریشه دندانها.
2. حساسیت به گرما و سرما در اطراف دندانها.
3. خط‌های عمودی روی سطح دندانها.
4. تغییر در شکل یا موقعیت دندانها.
5. خونریزی و التهابات متکرر لثه.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا برنامه درمانی مناسبی برای جلوگیری از پیشرفت عقب‌نشینی لثه و بهبود وضعیت لثه‌ها تعیین شود.
پاکت های بین دندان و لثه
پاکت‌های بین دندان و لثه به فضای کوچک و عمیقی اشاره دارند که بین دندان و لثه وجود دارد. این پاکت‌ها ممکن است به دلیل عوامل مختلفی مانند بیماری لثه یا پوسیدگی دندانها ایجاد شود. در شرایط سالم، عمق پاکت‌ها بین ۱ تا ۳ میلیمتر است. اما در صورت بیماری لثه یا پوسیدگی دندان، این عمق ممکن است افزایش یابد و باعث ایجاد مشکلاتی مانند خونریزی، تورم و درد شود. برای ارزیابی و درمان پاکت‌های بین دندان و لثه، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از بیماری لثه
برای پیشگیری از بیماری لثه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. بهداشت دهانی منظم: شامل مسواک زدن حداقل دو بار در روز، استفاده از نخ دندان، و استفاده از آب دهان ضد باکتریال می‌باشد.
2. مصرف غذاهای سالم: تغذیه مناسب نقش مهمی در سلامت لثه دارد. مصرف مواد غذایی با ویتامین C و دیگر مواد مغذی که برای سلامت لثه مفید هستند، توصیه می‌شود. همچنین، مصرف موادی مانند قند، اسیدها و غذاهای پرپروتئین باید محدود شود.
3. مراجعه به دندانپزشک: برنامه‌های منظم برای تمیزکاری دندانی و بررسی‌های دوره‌ای با دندانپزشک می‌تواند به ماندگاری سلامت لثه‌ها کمک کند.
4. اجتناب از سیگار: سیگار باعث کاهش جریان خون به لثه‌ها می‌شود و ممکن است خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهد.
با اجرای این راهکارها و مراقبت مرتب از دهان و دندان‌های خود، می‌توانید از بروز بیماری لثه جلوگیری کنید و سلامت لثه‌های خود را حفظ کنید.
درمان بیماری لثه
برای درمان بیماری لثه، اهمیت دارد که به بهداشت دهان و دندان خود دقت کنید. این شامل شستشوی دندانها حداقل دو بار در روز با مسواک و مسواک‌کشیدن است. همچنین، باید از نخ دندان استفاده کنید تا زنگ‌ها و غذای باقی‌مانده بین دندانها را بردارید. از دیدن دندانپزشک نیز به صورت منظم نپرهیزید، زیرا او می‌تواند به شما راهنمایی کند و اگر بیماری لثه شما پیشرفت کرده باشد، درمان‌هایی مانند تمیز کردن عمیق (روش دیپ کلینینگ) یا رها کردن آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز کند. همچنین، از مصرف دخانیات و سیگار خودداری کنید، زیرا این عادت می‌تواند بیماری لثه را تشدید کند.
